Schaamte en tevoorschijn komen.

‘Niets liever wil ik dan mensen laten SHINEN! En zelf SHINE ik natuurlijk ook graag.’

Ik sprak met twee vrouwen, een van 30 en eentje van 40. Beiden zijn opgegroeid in een pleeggezin. Het was een diep gesprek.  Zo’n gesprek dat je normaal gesproken alleen ’s avonds heel laat bij een kampvuurtje hebt, of tijdens een lange wandeling. Ik was de interviewer. Zij vertelden over hun leven.
Tijdens het gesprek werd ik bevestigd in iets wat ik ook vaak zie  bij onze eigen Regenboogprins:  Op het moment dat je in een pleeggezin komt wonen, weet je niet goed meer bij wie je hoort. Je weet niet goed meer of je nou bij je ouders hoort, omdat je daar niet woont. Je weet ook niet goed of je bij de nieuwe mensen hoort waar je  bent gaan wonen. Je moet je opnieuw gaan hechten, terwijl je niet goed weet waarom je niet meer bij je ouders woont en welk deel jij daarin hebt gehad. Misschien was het wel jouw schuld dat je weg moest? Je weet ook niet of de nieuwe mensen wel te vertrouwen zijn, of ze wel echt willen dat jij er bent.  Lees verder →

Een brief van Kika (liedje: Kabeltrui)

Wat wist ik eigenlijk van pleeggezinnen?

‘Wil je een workshop songwriting geven aan eigen kinderen van pleegouders?’ Tabitha van Dongen, mijn  regisseur tijdens een theatertussenjaar, belde mij op met deze vraag.
Het zette mij aan het denken: Wat wist ik eigenlijk van pleeggezinnen? Mijn beste vriendinnetje op de middelbare school was ‘eigen kind’ (een term die ik voor dit project nog niet kende) en ik was vaak in het gezin met de pleegkinderen, allemaal kinderen met hun eigen verhaal. Ik liep stage bij de jeugdpsychiatrie voor mijn studie muziektherapie en ook daar zaten pleegkinderen in de doelgroep. Maar deel uitmaken van een pleeggezin, dat heb ik nooit meegemaakt. Ik was nieuwsgierig naar hoe eigen kinderen dit ervaren.

Samen met Tabitha ging ik aan de slag. Er kwamen weken aan met veel voorbereiding: de workshop vormgeven, deelnemers werven, daarna de deelnemers alvast leren kennen door een telefonisch interview. Vanaf de interviews begon het echt tot leven te komen voor mij. Stuk voor stuk vond ik de kinderen die ik sprak krachtig, open maar ook speels en enthousiast. En ik hoorde een verantwoordelijkheid en compassie terug voor hun pleegbroers en zussen die mij ontroerde.

slijpstenen en juweeltjes

De dag van de workshop brak aan, ik had er zin in maar vond het ook spannend: hoe zouden ze reageren op de oefeningen? Het ging niet zozeer om het resultaat, maar om het oefenen en plezier beleven aan stoeien met tekst en muziek. Het belangrijkst vond ik dat ze zich ontspannen voelden en hun creativiteit konden laten stromen. En ik hoopte dat ze hun verhaal durfden te vertellen, zodat ze daadwerkelijk een ‘eigen’ liedje zouden maken. En wat heb ik deze meiden (mannen, geef je volgende keer ook op!) kunnen leren kennen. Ze waren stuk voor stuk slijpstenen voor mij en voor elkaar, met vuur sprongen ze het diepe in en wat een juweeltjes kwamen er tevoorschijn uit de opdrachten.

We hadden een kazoo om de opdrachten in- en uit te luiden. Er was een schatkist om interessante woorden in te verzamelen zoals: ‘druipsteengrot’, ‘glitter’, ‘alles’ en ‘confetti’. Er was een gereedschapskist waarin we alle tips verzamelden die we zelf bedachten en die in het mini-college werden gegeven. En we gingen lekker vrij schrijven op instrumentale muziek die we zelf kozen. Uiteindelijk goten we de inspiratie uit onze opdrachten in een eenvoudig refrein en couplet. En toen kwam het moment suprême, als je wilde kon je jouw materiaal laten horen aan de groep. Ik was onder de indruk van wat deze meiden in korte tijd in elkaar hadden weten te zetten en dit ook nog durfden te zingen. Wat een lef. We hebben lol gehad en zoveel van elkaar geleerd. Dankjulliewel meiden! En nu: doorgaan hè!

Kika Treep

Alive and Kicking!

‘We hebben wat geld gekregen op de groep van iemand die iets doet voor zielige jongeren en nu mogen we allemaal een cadeau uitkiezen.’

Ik kan me nog als de dag van gisteren herinneren dat Sis dat tegen me zei. Ze wist niet goed wat ze er mee moest. Het was natuurlijk heel erg leuk dat ze een cadeau mocht uitzoeken, maar tegelijk  snapte ze niet zo goed dat ze dat zo maar van een organisatie aangeboden kreeg.  Ze had al een uitzonderingspositie als een kind dat op een groep woonde, en nu kreeg ze ook nog een cadeau als een soort uitzondering. Het leven kan flink ingewikkeld zijn als je tijdelijk of niet bij je ouders kunt opgroeien. Inmiddels heb ik naast de regenboogprins een flink aantal pleegkinderen gesproken en standaard stel ik ze de vraag: ben jij anders dan anderen omdat je in een pleeggezin woont?


‘Natuurlijk niet.’ zei mijn eigen Regenboogprins.
‘Soms voel ik me wel anders als ik buiten mijn eigen huis ben’ zei een meisje van 11.
‘Iedereen is gelijk!’ zei een jongen stellig toen ik het hem vroeg.
‘Nou, zelf ben ik denk ik niet anders, maar mijn situatie is wel anders’ zei een jongen van 13.
In ieder geval vonden ze zichzelf niet zielig.

Dat zijn ze ook niet. En toch snap ik de reactie van Sis wel een beetje. Want heel veel mensen vinden het heel erg naar als ze horen dat kinderen niet bij hun ouders op kunnen groeien.  Ze hebben dan diep medelijden, ik ook. En eigenlijk is dat mooi. Het raakt.  Maar dan komt de distantie.  Misschien omdat we het bij de ellende niet uithouden? We nemen afstand. Wij hadden dat niet? Wij zijn anders? De  kinderen zijn vanaf dat moment ‘zielig’ of met een netter woord ‘kwetsbaar’ (zie eerdere blog). Of, als ze zich niet laten kisten, het zijn kinderen met gedragsproblemen wat ook een fijn woord om afstand te nemen en de kinderen een label te geven. Mensen zullen niet snel zeggen dat deze kinderen echte survivors zijn, dat zeggen ze gelukkig zelf wel. Kinderen met een ‘rugzak’ vind ik misschien nog de beste beschrijving die ik er over gelezen heb. Omdat het vaker gaat over de situatie, de omstandigheden die complex zijn, dan om de kinderen zelf.

Pleegkinderen en kinderen die op een groep wonen zijn dus gewone kinderen, met een rugzak vol veranderende situaties, waar ze mee moeten dealen.  Een hele klus.
Afgelopen maand deed ik samen met mijn goede vriend Wouter een interview met twee jongeren (19 en 21 jaar) die ons vertelden wie ze waren en hoe de situaties die ze overkwamen ze gevormd heeft. Hoe er dwars door moeilijke tijden belangrijke levenslessen werden geleerd.

‘Ik had niet gedacht dat ik met de persoon die ik het allermeest verafschuwde, nu weer kan lachen. Ik heb geleerd dat vergeving vrijheid geeft. ‘ Gianny
‘Mijn leraar zei dat ik het slimste meisje van de klas was, ik kon het niet geloven, maar ik zit nu wel op het HBO’  Elisa

Wil je luisteren naar deze twee inspirerende jonge vrouwen die allebei in een pleeggezin wonen?
Open je geest en luister naar het boeiende verhaal van Gianny en Elisa. Met heel veel bewondering en respect vraag ik ieders aandacht voor hun verhaal.

 

 

Dichterbij

Ik dacht altijd, dat ga ik nooit kunnen, andere kinderen erbij. Door de podcast denk ik dat niet meer. Ik weet niet of ik het ooit zal doen, pleegmoeder worden, maar ik denk niet meer dat ik het niet kan.  Gerdien

Afgelopen week kreeg ik via Whats App een uitgebreide reactie van een moeder op de podcasts van Engage the Village die de afgelopen tijd gepubliceerd zijn. Met veel plezier las ik wat ze schreef. Ze schreef hoe tijdens het luisteren de verhalen van de eigen kinderen en pleegkinderen steeds iets dichterbij kwamen.  Hoe ze er langzaam in kwam. Ze was blij met ook de oudere eigen kinderen die meer terugkeken in de tijd en die,  verrassend voor haar,  het verrijkend vonden om pleegbroers en zussen in hun leven te krijgen. Maar wat ik het mooiste vond om te lezen was dat ze, door de podcast niet meer denkt dat ze geen pleegmoeder zou kunnen zijn. Die ontdekking bleef echt bij me hangen. Waarom eigenlijk?

Een van de redenen dat ik met dit project en mijn foto-instagram ben begonnen, is dat ik mijn eigen levenssituatie en die van pleegkinderen wat dichter bij de samenleving wilde brengen.  Als mensen mij vroegen, ‘waarom?’ begon ik een filosofisch verhaal over dat ik hoopte dat ik wat minder ‘nobel’ gevonden zou worden. Dat zei namelijk ooit iemand tegen mij.

Er hangt een vreemde sfeer om de pleegzorgwereld heen en die varieert van ‘ verschrikkelijke horrorverhalen’ tot ‘bijzonder liefdevole harteverhalen’.  Pleegouders zijn helden, falende vrijwilligers, of bijzonder pragmatisch professionele ouders, die iets goeds willen voor de wereld. Eigen kinderen zijn kinderen die veel opgeven voor hun pleegbroers en zussen en die graag willen helpen. Pleegkinderen zijn kinderen die ‘beschadigd en kwetsbaar’ zijn en hun ouders zijn ook op zijn minst ‘heel kwetsbaar’ maar kunnen ook ‘de grote afwezige of slechterik’ zijn. En al deze beelden stoorden me.  Het vertelde me dat pleegzorg op de een of andere manier ver af staat van mensen. Zo veraf, dat je gemakkelijk aannames kan doen over hoe het is.   Lees verder →

Hier Blijven?

Boter bij de Vis, De Regenboogprins, zijn pleegvader, pleegmoeder en een goede vriendin (allemaal van theatergroep het Ei) maakten een video bij het liedje ‘Hier Blijven’ . Bijna zeven jaar komt in vier minuten voorbij en daarnaast de eigenheid ven ieder. Want eigenheid is iets dat, als dat in je bevestigd wordt, je veerkrachtig maakt. En ook, dat je ergens hoort en mag blijven.

Het is alweer ruim zes jaar geleden dat de Regenboogprins bij ons kwam wonen en wat hebben we in ons gezin veel geleerd. Iedereen. De Regenboogprins moest leren

Charissa Bakema

dat hij ons kon vertrouwen. Wij moesten leren om met al zijn regenboogkleuren om te gaan. Wij moesten veel en vaak nadenken over onszelf en onze acties en nog steeds, want inmiddels is de Regenboogprins de puberteit in gerold en bespreekt hij met ons wat hij wel en niet prettig vindt. Over het algemeen is de beoordelingsmeter van ons allemaal positief.  We  hebben veel lol en we maken als we ruzie hebben, het goed met elkaar.

Naast dat we moesten leren  met elkaar om te gaan, moesten we ook leren omgaan met het hele systeem om de Regenboogprins heen. Als eerste een band opbouwen met zijn moeder en zus en daarna de verschillende hulpverlening en school.

Na een paar jaar hadden we het best goed onder de knie.

Ik had zin om mijn eigen talenten en die van de Regenboogprins te combineren en maakte een fototentoonstelling over ons leven als pleeggezin. . Muziekduo Boter bij de Vis, maakte een paar liedjes op basis van de verhalen die ik had gemaakt over de bijzondere uitspraken van de Regenboogprins. Vitree en Simone van der Meulen van Kunstuitleen Emmeloord boden mij de gelegenheid de expositie te starten.

Na de fototentoonstelling bedacht ik samen met pleegzorgorganisatie Vitree een superleuk kunstproject om nog veel meer van het pleegzorgleven te laten zien, en dan niet de ellende, want we weten dat er veel narigheid en ellende is in het leven van ouders en kinderen voor er sprake is van een uithuisplaatsing. Nee, we zijn  op zoek (alhoewel de ellende er ook mag zijn) naar verhalen van veerkracht en hoop. Want die verhalen zijn er ook. En het is goed om die te laten horen. Echte verhalen, waar dwars door ellende en narigheid nieuwe wegen worden gevonden. Het klinkt misschien gek, maar een paar jaar geleden had niemand van ons gekund wat we nu hebben gedaan. En dan is dit ook maar weer een soort van begin. Ik ben benieuwd waar het eindigt.

Boter bij de Vis, De Regenboogprins, zijn pleegvader, pleegmoeder en een goede vriendin (allemaal van theatergroep het Ei) maakten een video bij het liedje ‘Hier Blijven’ . Bijna zeven jaar komt in vier minuten voorbij en daarnaast de eigenheid ven ieder. Want eigenheid is iets dat, als dat in je bevestigd wordt, je veerkrachtig maakt. En ook, dat je ergens hoort en mag blijven.